नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्स घाटामा, लगानीकर्ता लाई थपियो चिन्ता ।

नेपाल लाईफ इन्स्योरेन्स  कम्पनीले  गत आर्थिक वर्षको अन्त्यसम्म ३५ करोड २७ लाख रुपैयाँ खुद नोक्सानी बेहोरेको हो । जबकि पोहोर असार मसान्तसम्म ...

नेपाल लाईफ इन्स्योरेन्स कम्पनीले गत आर्थिक वर्षको अन्त्यसम्म ३५ करोड २७ लाख रुपैयाँ खुद नोक्सानी बेहोरेको हो । जबकि पोहोर असार मसान्तसम्म इन्स्योरेन्स ५३ करोड ५९ लाख रुपैयाँ नाफामा थियो ।

उल्लेख्य रुपमा खस्किदै गरेको व्यवसायिक पक्ष र सेयर बजारमा देखिएको कम्पनीको खराब प्रदर्शनीले लगानीकर्तालाई निकै निराश बनाएको छ । यस्तै, अघिल्लो पटक वितरण भएको निराशजनक प्रतिफलका कारण सेयरधनी कम्पनीको आगामी गतिविधिमा थप चिन्तित छन् ।

लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीमध्येको लिडर मानिएको नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्सको पछिल्लो व्यवसाय त्यति सुदृढ देखिएको छैन । एकताका निक्कै राम्रो गरेको कम्पनी पछिल्लो समय चुनौतीमा फस्दै गएको छ । लिडर मानिएको कंपनी को हालत यस्तो हुनु को कारण कसको हात छ भन्ने कुरा पनि चलिरहेको छ । यो भन्दा साना कंपनी लाई लगानीकर्ता ले विश्वास गर्नसक्ने कुनै आधार पनि छैन ।

गत आर्थिक वर्षको तेस्रो त्रैमासदेखि कम्पनीको नाफामा धक्का परेको देखिन्छ । गत चैत मसान्तसम्म १९ करोड ४५ लाख रुपैयाँ घाटासहितको तथ्यांक कम्पनीले सार्वजनिक गरेको थियो । बाँकी नोक्सानी गत आर्थिक वर्षको पछिल्लो तीन महिनामा बढेको देखिन्छ ।    

यहि दरमा घट्दै जाने हो भने पछिल्ला पुस्ताका लाइफ इन्स्योरेन्सले इण्डस्ट्री लिडर नेपाल लाइफलाई निकै पछि छाड्ने देखिन्छ । लाभांशको दर पनि यही अनुपातमा घट्ने हो भने 'ब्लु चिप'को उपाधि पनि कम्पनीले छिट्टै गुमाउने लगानीकर्ताहरुको गुनासो छ ।

इन्स्योरेन्सले आम्दानी बढाउदै खर्चका आकारलाई घटाए तापनि नाफामा सकारात्मक प्रभाव छैन । इन्स्योरेन्सको तिर्न बाँकी दीर्घकालीन कर्जा पनि देखिंदैन । उल्टै खराब पोलिसी बढ्दा उल्लेख्य रुपमा इन्स्योरेन्सको प्रोभिजनिङ बढेको छ । 

सामान्य गिरावट व्यवस्थापन खर्चमा पनि देखिन्छ । २ अर्ब १८ करोड रुपैयाँ व्यवस्थापनका लागि खर्च गरेको छ । पोहोर २ अर्ब १९ करोड रुपैयाँ खर्च भएको थियो ।

त्यसैगरी, इन्स्योरेन्सले सो अवधिसम्ममा जीवन बीमा धितोबापत २४ अर्ब ७६ करोड रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेर २ अर्ब ३८ करोड रुपैयाँ आम्दानी गरेको छ ।

गत आर्थिक वर्षको अन्त्यसम्म इन्स्योरेन्सले १४ अर्ब १६ करोड रुपैयाँ खुद दाबी भुक्तानी दियो । पोहोर असारमा कम्पनीले ८ अर्ब ७८ करोड रुपैयाँ बराबरको दाबी भुक्तानी गरेको थियो । थप एक अर्ब ७१ करोड रुपैयाँको दाबी भुक्तानी इन्स्योरेन्सले दिन बाँकी देखिन्छ ।    

खराब पोलिसी बढ्दा जोखिम व्यवस्थापनको शीर्षकमा मात्रै ७७ करोड ८० लाख रुपैयाँ इन्स्योरेन्सले छुट्याएको हो । पोहोर प्रोभिजनिङका लागि कम्पनीले कत्ति रकम पनि छुट्याएको थिएन । यद्यपि एक्चिरियल मूल्यांकन पश्चात मात्र जीवन बीमा कम्पनीहरुको सही तथ्यांक सार्वजनिक हुने गर्छ ।

यसै दौरान कम्पनीले ३४ अर्ब ९८ करोड रुपैयाँ खुद बीमा शुल्क आर्जन गरेको तथ्यांक सार्वजनिक गरेको छ । पोहोर असारको तुलनामा इन्स्योरेन्सले ९.४४ प्रतिशत बढी खुद प्रिमियम संकलन गरेको हो । इन्स्योरेन्सले कुल ३५ अर्ब ४४ करोड रुपैयाँ बीमा शुल्क संकलन गरेको देखिन्छ । जुन साढे ९ प्रतिशत बढेको हो । 

चुक्ता पुँजी र खुद नाफाको वृद्धि अनुपात समान नहुँदा कम्पनी प्रति सेयर ४.३० रुपैयाँ नोक्सानीमा छ । कम्पनीको जगेडा कोष पनि ७१.६३ प्रतिशत घटेको हो । पुँजी अत्यधिक बढाउन जगेडा तथा अवितरित नाफा कोषको रकम लामो समयदेखि बोनस स्वरूप कम्पनीले वितरण गर्दै आएको थियो ।

बीमा शुल्क बढेपनि एजेन्टलाई दिने कमिसन भने सामान्य घटेको देखियो । पोहोर असारमा ३ अर्ब ५५ करोड रुपैयाँ कमिसन दिएको नेपाल लाइफले गत आर्थिक वर्षको अन्त्यसम्म अभिकर्तालाई ३ अर्ब ५२ करोड रुपैयाँ कमिसन बापत दिएको छ । 

खुद नाफा उल्लेख्य घट्दा कम्पनीको प्रति सेयर आम्दानीमा गहिरो चोट पुगेको छ । सोही अवधिमा अघिल्लो आर्थिक वर्षका लागि प्रस्तावित १४ प्रतिशत बोनस सेयरले चुक्ता पुँजी ८ अर्ब २० करोड रुपैयाँ नाघेको छ । 

जसका कारण समीक्षा अवधिमा जगेडा कोष २८ करोड ८३ लाख रुपैयाँमा सीमित हुन पुगेको छ । पोहोर अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी जगेडा तथा कोषमा सञ्चित रकम थियो। इन्स्योरेन्सको जीवन बीमा कोषमा भने एक खर्ब ३६ अर्ब रुपैयाँ छ । महाविपत्ति जगेडामा ७२ करोड छ। कम्पनीको प्रति सेयर नेटवर्थ ११२.२९ रुपैयाँ हो । 

नेपाल का लगानीकर्ता लाई इन्स्योरेन्स कम्पनी  लगाएत सहकारी संस्था मा लगानी गर्न को लागि निकै जोखिम मोलेर अन्धविश्वास - विश्वास गरेर लगानी गर या नगर भन्ने मा पुर्याएको छ ।