एपेन्टिसाइटिस (Appendicitis) के हो ? एपेन्टिसाइटिस एक प्रकारको संक्रमण हो जुन हाम्रो ठूलो आन्द्राको नजिक रहेको एउटा सानो अंग, एपेंडिक्समा हु...
एपेन्टिसाइटिस एक प्रकारको संक्रमण हो जुन हाम्रो ठूलो आन्द्राको नजिक रहेको एउटा सानो अंग, एपेंडिक्समा हुन्छ। एपेंडिक्सको कारण अझैसम्म पूर्ण रूपमा खुल्न सकेको छैन, तर यसमा संक्रमण भएर सुन्निन थालेपछि यो रोग लाग्ने गर्छ।
एपेन्टिसाइटिसका लक्षणहरू
एपेन्टिसाइटिसका लक्षणहरू व्यक्ति अनुसार फरक फरक हुन सक्छन्। तर सामान्यतया यस्ता लक्षणहरू देखा पर्छन्:
पेटको दाहिने तल्लो भागमा दुखाइ: यो दुखाइ सुरुमा नसाउँदो खालको हुन्छ र पछि बिस्तारै बढ्दै जान्छ।
ज्वरो: सामान्यतया कम ज्वरो आउने गर्छ।
वाकवाकी लाग्ने र बान्ता हुने: खान मन नलाग्ने र बान्ता आउने समस्या हुन सक्छ।
कब्जियत वा पखाला: कब्जियत वा पखाला जस्ता समस्या पनि देखिन सक्छ।
पेट फुल्ने: पेट फुल्ने र ग्यास बन्ने समस्या हुन सक्छ।
खाना पचाउन गाह्रो हुने: खाना पचाउन गाह्रो हुने र पेट भारी भएको अनुभव हुन सक्छ।
यदि तपाईंलाई माथि उल्लेखित लक्षणहरू देखिएमा तुरुन्तै चिकित्सकसँग परामर्श लिनुहोस्।
एपेन्टिसाइटिसबाट कसरी बच्ने ?
एपेन्टिसाइटिसबाट पूर्ण रूपमा बच्ने कुनै निश्चित तरिका छैन। किनकि यसको कारण अझैसम्म स्पष्ट रूपमा खुल्न सकेको छैन। तर, स्वस्थ जीवनशैली अपनाएर यसको जोखिमलाई कम गर्न सकिन्छ।
सन्तुलित आहार: फाइबरयुक्त खानेकुराहरू जस्तै फलफूल, तरकारी र गहुँको पिठोबाट बनेका खानेकुराहरू प्रशस्त मात्रामा खानुहोस्।
पानी प्रशस्त मात्रामा पिउनुहोस्: शरीरमा पानीको मात्रा कम हुन नदिनुहोस्।
नियमित व्यायाम: नियमित व्यायाम गर्नाले पाचन प्रक्रियालाई स्वस्थ राख्न मद्दत गर्छ।
तनाव कम गर्नुहोस्: तनावले पनि पाचन प्रणालीमा असर गर्न सक्छ त्यसैले तनाव कम गर्नका लागि योग, ध्यान जस्ता क्रियाकलापहरू गर्न सकिन्छ।
एपेन्टिसाइटिस (Appendicitis) भनेको एपेन्डिक्स नामक अंगमा हुने सूजन हो। एपेन्डिक्स पेटको तल्लो दायाँ भागमा सानो, पाउचजस्तो अंग हो। यसको शारीरिक कार्य विशेष रूपमा स्पष्ट छैन, तर जब यसमा संक्रमण, अवरोध, वा अन्य कारणले सूजन आउँछ, यसलाई एपेन्टिसाइटिस भनिन्छ। यदि समयमा उपचार नगरिएमा, एपेन्डिक्स फुट्न सक्छ, जसले पेटभित्र गम्भीर संक्रमण (peritonitis) गराउँछ, जुन ज्यानमारा स्थिति हुन सक्छ।
एपेन्टिसाइटिसको अरु लक्षणहरू हुनसक्छन:
१. पेटको दुखाइ: यो प्रमुख लक्षण हो। सुरुमा दुखाइ नाभीको वरिपरि वा पेटको बीचमा हुन्छ र त्यसपछि पेटको तल्लो दायाँ भागतिर सर्दै जान्छ।
२. कडा दुखाइ: दुखाइ हल्कादेखि सुरु भई कडा हुँदै जान्छ। यो विशेष गरी हिँड्दा, हाँस्दा, वा खोक्दा अझ बढी हुन्छ।
३. उल्टी र वाकवाकी: पेट दुखाइ सुरु भएको केही समयपछि वाकवाकी र उल्टी हुने सम्भावना हुन्छ।
४. भोक कम हुनु: एपेन्टिसाइटिसको अर्को लक्षण भोकमा कमी हुनु हो।
५. पेट फुल्नु र ग्यास हुनुलाई असहज महसुस गर्नु: पेट फुल्नु, ग्यास थिचिए जस्तो लाग्नु।
६. ज्वरो: हल्का देखि मध्यम ज्वरो आउन सक्छ, विशेष गरी एपेन्डिक्समा संक्रमण फैलिएको छ भने।
७. पखाला वा कब्जियत: केही बिरामीहरूमा पखाला वा कब्जियत जस्ता पाचनसम्बन्धी लक्षणहरू देखिन सक्छन्।
८. पिसाबमा समस्या: एपेन्डिक्सको सूजनको कारणले गर्दा पिसाब गर्दा असहज महसुस हुन सक्छ।
एपेन्टिसाइटिसबाट कसरी बच्ने ?
एपेन्टिसाइटिसबाट बच्ने निश्चित उपाय छैन, तर केही सावधानी अपनाउँदा यसका जोखिम घटाउन सकिन्छ:
१. फाइबरयुक्त भोजनको सेवन: फाइबरयुक्त खाना, जस्तै हरियो सागसब्जी, गहुँका उत्पादन, फलफूल आदिको सेवनले पाचन प्रणालीलाई स्वस्थ राख्न मद्दत गर्छ। यसले एपेन्डिक्समा अवरोध हुने सम्भावना घटाउँछ।
२. स्वस्थ जीवनशैली अपनाउनु: नियमित व्यायाम र स्वस्थ भोजनले पाचन प्रक्रिया राम्रो रहन्छ। यसले पेटको स्वास्थ्यलाई राम्रो राख्न र ग्यास्ट्रोइन्टेस्टाइनल समस्याहरूबाट जोगिन मद्दत गर्छ।
३. पानी प्रशस्त पिउनु: शरीरमा पानीको कमी हुँदा पाचनमा समस्या हुन सक्छ, जसले कब्जियत र पाचन प्रणालीको अन्य समस्याहरू निम्त्याउँछ। पेट स्वस्थ राख्न पर्याप्त पानी पिउनु जरुरी छ।
४. संक्रमणबाट बच्न: दूषित खाना वा पानीले पाचन प्रणालीमा संक्रमण निम्त्याउन सक्छ, जसले एपेन्टिसाइटिसको जोखिम बढाउन सक्छ। त्यसैले खानेकुरा, पानी, र सरसफाइमा ध्यान दिनु महत्त्वपूर्ण हुन्छ।
एपेन्टिसाइटिसको उपचार:
एपेन्टिसाइटिसको उपचार सामान्यतया शल्यक्रिया (appendectomy) मार्फत गरिन्छ, जसमा सूजन आएको एपेन्डिक्सलाई हटाइन्छ। यदि एपेन्डिक्स फुटेको छैन भने यो प्रक्रिया सरल हुन्छ। शल्यक्रियाको विकल्पमा प्रारम्भिक अवस्थामा एन्टिबायोटिक्स प्रयोग गरेर संक्रमण रोक्न पनि सकिन्छ, तर यो स्थायी समाधान होइन।
समयमै उपचार नगरिएमा एपेन्डिक्स फुट्न सक्छ, जसले ज्यान खतरामा पार्ने पेटभित्रको संक्रमण गराउन सक्छ।
यदि तपाईंलाई एपेन्टिसाइटिसको बारेमा थप जानकारी चाहिन्छ भने आफ्नो चिकित्सकसँग परामर्श लिनुहोस्।
Disclaimer: यो जानकारी केवल जानकारीमूलक उद्देश्यका लागि मात्र हो। यसलाई कुनै पनि चिकित्सकीय सल्लाहको रूपमा लिनु हुँदैन। कुनै पनि स्वास्थ्य समस्याको लागि तपाईंले सधैं आफ्नो चिकित्सकसँग परामर्श लिनु पर्छ ।
No comments
तपाई लाई लाग्छ कि यो वेबसाइट मा केही सच्याउनु पर्ने छ भने कमेन्ट गर्नु होला । तपाईको सल्लाह, सुझाव अतिनै आवश्यकता छ । तपाईले गर्नुहुने कमेन्ट लाई मान्यता दिँदै संसारको सामु पुर्याउने कोशिश गरिने छ । तपाईको कमेन्ट साधारण, सभ्य भाषा मा लेख्नु हुन विनम्र अनुरोध गरिएको छ । यो वेबसाइट लाई फल्हो पनि गर्नु होला । फल्हाे गर्नु भयो भने कुनै पनि नयाँ पोस्ट पोस्टिङ हुने बितिकै तपाईको सामु सही समय मा पुग्ने छ । धन्यवाद !